
معرفی قطعات موتور خودرو؛ فهرست کامل اجزای موتور
2025-10-11
زمان تعویض تسمه تایم خودروهای هیوندای
2025-10-15سیستم ترمز یکی از حیاتیترین اجزای ماشینهاست که وظیفه کنترل سرعت، توقف و حفظ ایمنی راننده و سرنشینان را بر عهده دارد. ترمز ضامن امنیت خودرو در مسیرهای شهری و جادهای است و عملکرد دقیق آن، تفاوت میان یک رانندگی مطمئن و حادثه ساز را رقم میزند. شناخت انواع ترمز خودرو و آگاهی از روشهای عیب یابی آنها به شما کمک میکند تا با پیشگیری به موقع از خرابی سیستم، هزینههای تعمیر را کاهش دهید و طول عمر ماشین خود را بالا ببرید. در این مقاله از وبسایت پیشرو یدک در مورد انواع ترمز خودرو صحبت میکنیم.
سیستم ترمز خودرو چگونه کار میکند؟
اصول کارکرد ترمز خودرو بر پایه تبدیل انرژی جنبشی به انرژی حرارتی است. وقتی راننده پدال ترمز را فشار میدهد، نیروی مکانیکی پای او به وسیله سیستم هیدرولیکی یا الکترونیکی به چرخها منتقل میشود. این نیرو باعث ایجاد اصطکاک میان لنتها و دیسک یا کاسه ترمز شده و در نتیجه، سرعت چرخش چرخها کاهش مییابد. این فرآیند در عین سادگی ظاهری، شامل مجموعهای از قطعات دقیق مانند پمپ ترمز، بوستر، سیلندرها و روغن ترمز است که هماهنگی کامل میان آنها برای عملکرد ایمن ضروری است.

معرفی انواع ترمز خودرو
سیستم ترمز در خودروها با توجه به نوع طراحی و عملکرد به چند گروه اصلی تقسیم میشود. هر کدام از این سیستمها ویژگیها، مزایا و کاربردهای خاص خود را دارند.
ترمز دیسکی
در این نوع، یک دیسک فلزی به چرخ متصل است و لنتها در دو سمت آن قرار میگیرند. هنگام فشردن پدال، لنتها به دو طرف دیسک فشار آورده و اصطکاک ایجاد میکنند تا ماشین متوقف شود. ترمزهای دیسکی معمولاً در محور جلو و در خودروهای جدید در هر چهار چرخ نصب میشوند. مزیت بزرگ ترمز دیسکی در تهویه بهتر حرارت و واکنش سریعتر در شرایط اضطراری است. همچنین در برابر آب و گرد و غبار عملکرد پایدارتری دارند، به همین دلیل در خودروهای اسپرت و سنگین به کار میروند.
ترمز کاسهای
ترمز کاسهای ساختار قدیمی تری دارد و بیشتر در محور عقب ماشینها مورد استفاده قرار میگیرد. در این سیستم، لنتها درون یک کاسه فلزی قرار دارند و با فشار وارد شدن از داخل به بیرون، باعث کاهش سرعت چرخ میشوند. مزیت این نوع ترمز، قیمت کمتر و دوام بالای آن است، اما تهویه حرارت در آن ضعیفتر است و در ترمزهای مکرر ممکن است راندمان کاهش یابد. با وجود این، بسیاری از خودروسازان هنوز از ترمز کاسهای در محور عقب برای کاهش هزینه و افزایش پایداری استفاده میکنند.
ترمز ABS (سیستم ضد قفل)
ترمز ABS یا Anti-lock Braking System یکی از مهمترین نوآوریها در حوزه ایمنی خودرو است. این سیستم با جلوگیری از قفل شدن چرخها هنگام ترمزگیری شدید، کنترل فرمان را برای راننده حفظ میکند. در شرایط لغزنده مانند باران یا برف، ترمز ABS کمک میکند تا چرخها به صورت متناوب قفل و باز شوند، در نتیجه سطح چسبندگی حفظ شده و ماشین از مسیر منحرف نمی شود. این فناوری در تمام خودروهای مدرن اجباری شده و نقش بزرگی در کاهش تصادفات جادهای دارد.
ترمز EBD (توزیع الکترونیکی نیروی ترمز)
سیستم EBD یا Electronic Brakeforce Distribution عملکرد ترمز ABS را تکمیل میکند. این سیستم وظیفه دارد نیروی ترمز را به طور هوشمندانه بین چرخهای جلو و عقب توزیع کند تا در هنگام بار ناهمسان، تعادل خودرو حفظ شود. به عنوان مثال، وقتی صندوق عقب پر از بار است، EBD نیروی بیشتری به چرخهای عقب وارد میکند. این سیستم در افزایش پایداری و کاهش سایش لنتها تأثیر زیادی دارد.
ترمز BA یا Brake Assist
سیستم ترمز BA که به آن «کمک ترمز اضطراری» نیز گفته میشود، در مواقعی که راننده ناگهان پدال ترمز را فشار میدهد، با تشخیص شدت عمل، نیروی بیشتری به سیستم هیدرولیکی تزریق میکند. این موضوع باعث میشود خودرو در مسافت کوتاه تری متوقف شود. این سیستم به ویژه در لحظات بحرانی مانند احتمال تصادف یا توقف ناگهانی جلوی مانع، عملکرد نجات بخشی دارد.

ترمز پارک یا دستی
ترمز پارک که اغلب با نام ترمز دستی شناخته میشود، برای ثابت نگه داشتن اتومبیل در حالت توقف استفاده میشود. این ترمز معمولاً از طریق اهرم یا در خودروهای جدیدتر به صورت دکمه الکترونیکی فعال میشود. در خودروهای قدیمی، سیستم مکانیکی با کابل به چرخهای عقب متصل است، اما در نسخههای مدرن، سیستم الکترونیکی EPB (Electronic Parking Brake) جایگزین شده است. EPB به طور خودکار در زمان توقف کامل فعال میشود و امنیت بیشتری فراهم میکند.
ترمز هیدرولیکی
سیستم ترمز هیدرولیکی، متداولترین نوع در خودروهای سواری است. در این سیستم از مایع ترمز برای انتقال نیرو از پدال به لنتها استفاده میشود. فشار وارد شده به پدال، از طریق پمپ اصلی به سیلندرهای چرخها منتقل شده و باعث فشرده شدن لنتها میشود. مزیت این نوع ترمز، پایداری بالا و کنترل دقیق در شرایط مختلف است.
ترمز برقی (الکترونیکی)
ترمز برقی یکی از فناوریهای پیشرفته در خودروهای مدرن به ویژه ماشینهای هیبریدی و برقی است. در این نوع، فرمان ترمز به صورت الکترونیکی ارسال میشود و نیازی به اتصال مکانیکی بین پدال و چرخها وجود ندارد. این سیستم با کنترل دقیق فشار ترمز در هر چرخ، عملکرد نرم و بدون تاخیر ایجاد میکند. علاوه بر این، در خودروهای برقی، بخشی از انرژی ترمز به صورت انرژی الکتریکی بازیابی و ذخیره میشود که به آن «ترمز احیایی» یا regenerative braking گفته میشود.
ترمز بادی
در خودروهای سنگین مانند کامیونها و اتوبوسها از ترمز بادی استفاده میشود. در این سیستم، هوا به جای مایع ترمز نقش انتقال نیرو را دارد. ترمز بادی از کمپرسور، مخزن هوا، شیرهای کنترل و سیلندرهای ترمز تشکیل شده است. مزیت اصلی آن، قدرت بالا و اطمینان در شرایط سخت است. حتی در صورت نشتی جزئی، هوا قابل جبران است و سیستم از کار نمی افتد، به همین دلیل برای وسایل نقلیه سنگین بهترین گزینه محسوب میشود.

علائم خرابی سیستم ترمز در ماشین
خرابی ترمز ممکن است به تدریج یا ناگهانی رخ دهد و توجه به علائم اولیه میتواند از وقوع حوادث جلوگیری کند. از مهمترین نشانههای خرابی سیستم ترمز میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- افزایش فاصله توقف اتومبیل نسبت به حالت عادی
- احساس لرزش یا ضربه در پدال ترمز
- صدای سوت یا ساییدگی هنگام ترمزگیری
- نرم شدن یا پایین رفتن بیش از حد پدال ترمز
- روشن شدن چراغ هشدار ترمز در صفحه کیلومتر
- بوی سوختگی یا نشت مایع ترمز از زیر خودرو
روشهای عیب یابی سیستم ترمز
عیب یابی ترمز وسیله نقلیه معمولاً از بررسی ساده تا تست تخصصی انجام میشود. مراحل اصلی عیب یابی شامل موارد زیر است:
- بررسی سطح مایع ترمز: کم شدن مایع نشان دهنده نشتی یا فرسودگی لنت هاست.
- بررسی وضعیت لنت ها: ضخامت کمتر از ۳ میلیمتر نیاز به تعویض دارد.
- کنترل دیسک و کاسه ترمز: وجود خط، ترک یا تاب خوردگی میتواند دلیل لرزش باشد.
- بازرسی لولهها و شیلنگ ها: ترک یا نشت در لولههای هیدرولیکی موجب افت فشار میشود.
- تست بوستر ترمز: اگر پدال سفت شده باشد، احتمال خرابی بوستر زیاد است.
- بررسی سنسورهای ABS: در خودروهای جدید، خرابی سنسور باعث روشن شدن چراغ هشدار و کاهش عملکرد ضد قفل میشود.

نگهداری صحیح از سیستم ترمز خودرو
نگهداری از ترمز ماشین نه تنها موجب افزایش طول عمر قطعات میشود، بلکه امنیت رانندگی را به شکل چشمگیری بالا میبرد. برای حفظ سلامت سیستم ترمز باید نکات زیر رعایت شوند:
- استفاده از روغن ترمز با کیفیت و توصیه شده توسط سازنده
- تعویض منظم لنتها پیش از رسیدن به حد ساییدگی
- بررسی سالانه بوستر و پمپ ترمز
- هوارگیری سیستم هیدرولیک پس از هر بار تعویض روغن ترمز
- شستشوی دورهای دیسک و کاسه ترمز برای حذف گرد و غبار
- پرهیز از ترمزگیری مداوم در سراشیبیها که موجب داغ شدن بیش از حد میشود
تاثیر دمای بالا بر عملکرد ترمز
یکی از عوامل مهم در کاهش عملکرد ترمز، افزایش دما در اثر استفاده مکرر است. وقتی دمای لنت و دیسک بیش از حد بالا برود، اصطکاک کاهش یافته و پدیدهای به نام Fade یا افت ترمز رخ میدهد. در چنین شرایطی، حتی با فشردن شدید پدال، خودرو به سختی متوقف میشود. استفاده از لنتهای باکیفیت و تهویه مناسب دیسک ها، بهترین راه جلوگیری از این مشکل است.
اهمیت تعویض به موقع روغن ترمز
مایع ترمز با گذشت زمان رطوبت جذب میکند و خاصیت خود را از دست میدهد. وجود آب در سیستم هیدرولیکی باعث زنگ زدگی قطعات و کاهش فشار ترمز میشود. تعویض روغن ترمز هر ۴۰ تا ۶۰ هزار کیلومتر یا هر دو سال یک بار، بسته به نوع اتومبیل و شرایط آب وهوایی، توصیه میشود.
فناوریهای نوین در سیستم ترمز خودرو
خودروهای امروزی به سمت هوشمند شدن پیش میروند و سیستمهای ترمز نیز از این قاعده مستثنا نیستند. فناوریهایی مانند ترمز خودکار اضطراری (AEB)، کنترل پایداری الکترونیکی (ESC) و ترمز احیایی در خودروهای برقی از جدیدترین نوآوریها هستند.
این سیستمها با استفاده از سنسورها و پردازشگرهای دقیق، در شرایط خطرناک به صورت خودکار وارد عمل میشوند و با کاهش سرعت، از برخورد جلوگیری میکنند. در خودروهای برقی، بخشی از انرژی ترمز به باتری بازگردانده شده که علاوه بر صرفه جویی در مصرف انرژی، باعث افزایش راندمان ماشین میشود.

نقش لنت ترمز در ایمنی و عملکرد خودرو
لنت ترمز نقش کلیدی در انتقال نیرو و ایجاد اصطکاک دارد. جنس لنتها معمولاً از ترکیب مواد فلزی، سرامیکی و آلی ساخته میشود. انتخاب نوع مناسب لنت متناسب با نوع اتومبیل و شرایط رانندگی، تأثیر مستقیمی بر کیفیت ترمزگیری دارد.
لنتهای سرامیکی دوام بالایی دارند و صدای کمتری تولید میکنند، در حالی که لنتهای فلزی برای خودروهای سنگینتر مناسبتر هستند. بررسی دورهای ضخامت لنت و تعویض آنها در زمان مناسب، از سایش دیسک جلوگیری میکند.
نکات ایمنی در زمان خرابی ترمز
در صورت بروز خرابی ناگهانی ترمز در حین رانندگی، حفظ خونسردی مهمترین نکته است. در چنین شرایطی باید دنده را به صورت تدریجی پایین آورد تا از طریق ترمز موتور سرعت کاهش یابد. همچنین استفاده از ترمز دستی (به آرامی) و روشن کردن چراغ خطر به سایر رانندگان هشدار میدهد. در مسیرهای کوهستانی یا سراشیبی، بهتر است از قبل ترمزها را کنترل کنید تا از بروز حادثه پیشگیری شود.
خرید لوازم یدکی سیستم ترمز از پیشرو یدک
سیستم ترمز ماشین، قلب ایمنی هر وسیله نقلیه است و کوچکترین نقص در آن میتواند منجر به خسارات جبران ناپذیر شود. شناخت انواع ترمزها مانند دیسکی، کاسه ای، ABS، EBD، برقی و بادی به شماکمک میکند تا تفاوت عملکرد هر کدام را درک کرده و متناسب با نوع اتومبیل از آن مراقبت کنند.
خرید لوازم یدکی سیستم ترمز از پیشرو یدک بهترین انتخاب برای افرادی است که به دنبال قطعات اصل، باکیفیت و دارای گارانتی هستند. این مجموعه با ارائه انواع قطعات ترمز شامل لنت، دیسک، بوستر، پمپ ترمز، روغن ترمز و سنسورهای ABS از برندهای معتبر داخلی و خارجی، نیاز تمام خودروها را پوشش میدهد.
پیشرو یدک علاوه بر تضمین اصالت کالا، با مشاوره تخصصی و قیمتهای رقابتی، خریدی مطمئن و اقتصادی را برای مشتریان فراهم میکند. پشتیبانی قوی و ارسال سریع قطعات به سراسر کشور نیز از دیگر مزایای خرید از پیشرو یدک است.



